ကၽြန္ေတာ့္ ငယ္သူငယ္ခ်င္း တစ္ေယာက္ျဖစ္တဲ့ ကိုနီလင္းရဲ႕ MCSE နဲ႔
ပတ္သက္တဲ့ အေၾကာင္းကို ေအာက္မွာ ျပန္လည္ ေ၀မွ်လိုက္ပါတယ္။ ကိုနီလင္းဟာ
လက္ရွိ စကၤာပူမွာ လုပ္ကိုင္ေနတာျဖစ္ၿပီး ျမန္မာျပည္မွာလည္း British
Council မွာ Networking နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး လုပ္ကိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ရန္ကုန္မွာ
Information Beam ဆိုတဲ့ သင္တန္းေက်ာင္း တစ္ခုလည္း ဖြင့္ထားၿပီး
အဲဒီမွာလည္း သင္ၾကားေပးခဲ့ပါတယ္။ ဒီဘေလာ့ကေန တဆင့္ ဒီလို ျပန္လည္
ေ၀မွ်လိုသူမ်ားကိုလည္း ႀကိဳဆိုပါတယ္။
ကြၽန္ေတာ္က Microsoft System Engineer တစ္ေယာက္ပါ။ MCSE အေနနဲ႕ အလုပ္
လုပ္ေနတာကလည္း ၅ ႏွစ္ေလာက္ ရွိပါၿပီ။ ဒါမတိုင္ခင္ကလည္း ICT နယ္ထဲမွာ
အလုပ္ေတြလုပ္ခဲ့တာ ေတြရွိပါတယ္။ System Engineer တစ္ေယာက္အေနနဲ႕ အျပင္
MCSE နဲ႕ ပတ္သက္တဲ့ သင္တန္းေလးေတြ ပို႕ခ်ခဲ့ဖူးသလို၊ MCSE စားေမးပြဲ
ေျဖမယ့္သူေတြကိုလည္း Guide လုပ္ေပးခဲ့ တာေတြ လည္း လုပ္ခဲ့ဖူးပါတယ္။
တနည္းအားျဖင့္ MCSE စာေမးပြဲေတြ၊ MCSE Certificate ေတြနဲ႕ ပတ္သက္လို႕
ကြၽန္ေတာ္ အေတာ္ေလး အကြၽမ္းတ၀င္ရွိေနပါၿပီ။
ကိုယ္လုပ္ေနတဲ့ အလုပ္အရေရာ၊ စာသင္ခဲ့ဖူးတဲ့ အေတြ႕အႀကဳံအရပါ MCSE
ပက္သက္ၿပီး ေမးၾက ျမန္းၾကတာေတြ ရွိပါတယ္။ ေမးတဲ့သူ အမ်ားစုက လူငယ္ေတြပါ။
သူတုိက MCSE အပါအ၀င္ CCNA ၊ CCNP အစရွိတဲ့ Professional Certificate
နဲ႕ပက္သက္တဲ့ စာေမးပြဲေတြ ေျဖသင့္သလား၊ မေျဖသင့္ဘူးလား။ အဲ့ဒီ Certificate
ေတြကေရာ တန္ဖိုး ရွိရဲ႕လား၊ အခ်ိန္ ေငြေၾကး ဘယ္အတိုင္းအတာေလာက္ အထိ
စိုက္ထုတ္ဖို႕လိုသလဲ စသည္ျဖင့္ ေမးတတ္ၾကပါတယ္။ သူတို႕အေနနဲ႕ Professional
Certificate အေနနဲ႕ ရေအာင္ ႀကိဳးစားရာမွာ လိုအပ္တဲ့ ရင္းႏွီး
ေပးဆပ္မႈေလးေတြကို သိခ်င္ပုံရၾကသလို ဒီလို Certificate ေတြကေနတဆင့္
ရလာႏုိင္မယ့္ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းေပၚကို အားကိုးတႀကီးနဲ႕
ေမွ်ာ္လင့္ၾကပုံရပါတယ္။ ေမးခြန္းေတြကလည္း အေတာ္ေလး စုံပါတယ္။ တခိ်ဳ႕ဆိုရင္
တက္လက္စ တကၠသိုလ္ ဆက္မတက္ေတာ့ဘဲနဲ႕ ဒီလို Certificate သင္တန္းေတြကိုပဲ
အားစုိက္ၿပီးတက္ဖို႕ စဥ္းစားထားတယ္ လုိ႕ေတာင္ ေျပာၾကတာေတြ ရွိပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ဘဲ ဒီေဆာင္းပါးေလး ေရးမိတာပါ။ ဒီလို Certificate
ေတြနဲ႕ပတ္သက္လုိ႕ သိလိုတဲ့ ေမးခြန္းေတြကို အခုေဆာင္းပါးေလးက အေတာ္ေလး
အေထာက္အကူျဖစ္ မယ္လို႕ ႐ိုးသားစြာ ယုံၾကည္ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္ တင္ျပတဲ့
အခ်က္အလက္ေတြလည္း သေဘာ မတူႏုိင္တဲ့သူေတြ လည္းရွိႏိုင္ပါတယ္။
(၁) MCSE Certificate ေတြရဲ႕ Accreditation ကအရင္ကေလာက္ မရွိေတာ့ေပမယ့္
ICT နယ္ပယ္မွာေတာ့ အေလးထား လက္ခံေနေသးတဲ့ Certificate တစ္ခုပါ။
MCSE Certificate ေတြ ဟိုတခ်ိန္က (လြန္ခဲ့တဲ့ ေလးငါးႏွစ္ေလာက္ကအထိ)
အဆင့္ျမင့္ Certificate လို႕ ICT ေလာကမွာသတ္မွတ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ MCSE
Certificate ကုိရတဲ့သူအေရ အတြက္ကလည္း အေတာ္ေလး နည္းေနပါေသးတယ္။
သို႕ေပမယ့္အခုေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ MCSE Certificate ရတဲ့သူေတြအေတာ္ေလး
မ်ားလာလုိက္တာအခုဆိုရင္ကမၻာေပၚမွာ Certificate Holder ေပါင္း
ေလးသိန္းေက်ာ္ေတာင္ရွိေနပါၿပီ။ သို႕ေသာ္လည္း MCSE Certificate Holder
အားလုံးကေတာ့ MCSE အေနနဲ႕ အလုပ္ လုပ္ေနၾကတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ICT Field မွာ
အရင့္အရင္ လုပ္ေနတဲ့ အခ်ိဳ႕က MCSE အဆင့္ မဟုတ္ၾကေတာ့ပါဘူး။ System
Engineer ေတြထက္ ပိုၿပီးအဆင့္ျမင့္တဲ့ Technical Director ေတြ Vice
President အဆင့္ေတြမွာ လုပ္ေနၾကပါၿပီ။ တခ်ိဳ႕ကလည္း ICT Field
ထဲမွာမလုပ္ၾကေတာ့ပါဘူး။ ႏိုင္ငံျခားမွာ ICT နဲ႕ပက္သက္တဲ့ Professional
ေတြက အၿမဲတမ္း လိုအပ္ေနေတာ့ MCSE Certificate Holder အေနနဲ႕
အလုပ္ေလွ်ာက္ရာမွာ MCSE Certificate ရဲ႕ အေရးပါမႈကေတာ့ အတိုင္းအတာ
တစ္ခုအထိ ရွိေနေသးတယ္လို႕ဘဲ ဆိုရမွာပါ။
(၂) တကၠသိုလ္ပညာေရးနဲ႕ Professional Certificate ဘယ္ဟာက ပိုေကာင္းသလဲ။ (ဘယ္ ဟာ အလုပ္ရဖို႕ ပိုလြယ္သလဲ)
တကယ္ေတာ့ ဒီ ႏွစ္ခုက ယွဥ္ရမယ့္ အရာကို မဟုတ္တာပါ။ ဆိုခဲ့သလိုဘဲ ဒါနဲ႕
ပတ္သက္ၿပီး တက္လက္စ တကၠသိုလ္ေတြကို ရပ္ၿပီး MCSE Certificate Course ပဲ
လုပ္ေတာ့မယ္လို႕ ဆိုတဲ့ သူေတြလည္း ရွိပါတယ္။ Professional Certificate
ေတြသည္ လုပ္ငန္းခြင္ ၀င္ႏိုင္ဖုိ႕အတြက္ ကြၽမ္းက်င္လက္မွတ္ မ်ားသာ ျဖစ္ၿပီး
ဘြဲ႕၊ ဒီကရီမ်ား မဟုတ္ပါ။ ဒါ့ေၾကာင့္လည္း Certificate လို႕ေခၚတာပါ။
ဒါနဲ႕ပတ္သက္တဲ့ Master ေတြ Ph.D ေတြက်ေတာ့ နက္နဲတဲ့ သုေတသနလုပ္ငန္း ေတြ
Network Protocol ေတြ ျပင္ဆင္တာ၊ OS အသစ္ေတြထုတ္တာ၊ Search Engine ေတြ
တီထြင္ ထုတ္လုပ္တဲ့ လုပ္ငန္းေတြ) မွာ အလြန္ အသုံး၀င္ပါတယ္။ ဒီေန႕ရာမွာ
ေမးစရာ ေမးခြန္း တစ္ခုရွိပါတယ္။ System Administrator တစ္ေယာက္ အေနနဲ႕
အလုပ္ရဖို႕ ဘြဲ႕လိုသလား၊ ဆုိ တဲ့ေမးခြန္းပါ။ အေျခအေနေပၚ မူတည္တယ္လို႕
ျပန္ေျဖရမွာပါ။
Network Architect ျဖစ္ဖို႕၊ Project Implementation Architect
ျဖစ္ဖို႕အတြက္ က်ေတာ့ CCIE CISCO Certified Internetwork Expert၊ MCA
(Microsoft Certified Architect) ေတြက ပိုၿပီး အသုံး၀င္ပါတယ္။ သူတို႕မွာ
လိုအပ္တဲ့ အေတြ႕အႀကဳံနဲ႕ Certificate Course ကေပးတဲ့ Knowledge
ေတြရွိပါတယ္။
ကြၽန္ေတာ့ အေတြ႕အႀကဳံအရ တကၠသိုလ္က ေပးလုိက္တဲ့ ဘြဲ႕၊ ဒီပလိုမာေတြက
အနည္းဆုံး ေတာ့ Work Permit ေတြ Employment Permit ေတြေလွ်ာက္ရာမွာ လုံး၀
(လုံး၀) လိုပါတယ္။ (အထူးသျဖင့္ စကၤာပူမွာအလုပ္မယ့္သူမ်ား)။ သို႕ေပမယ့္
အလုပ္ေလွ်ာက္ရာမွာေတာ့ Certificate ေတြမရွိရင္ အင္တာဗ်ဴးေခၚဖို႕က
မလြယ္ျပန္ပါဘူး။ ဒါဆိုရင္ ဘြဲလည္းရွိၿပီ၊ Professional Certificate
ရွိၿပီဆိုရင္ေရာ အလုပ္ရမွာလားဆုိရင္ မေသခ်ာဘူးလို႔ဘဲ ေျပာရမွာပါ။ ဘာလို႕လဲ
ဆိုေတာ့ Certificate ရွိၿပီး လုံေလာက္တဲ့ အလုပ္အေတြ႕အႀကဳံ (Work
Experiences) မရွိတာ၊ လိုအပ္တဲ့ လုပ္ငန္းခြင္ဗဟုသုတ (Knowledge) မရွိရင္
ရထားတဲ့ Certificate က အလုပ္ရဖို႕ ဘာမွ အာမခံခ်က္ မရွိပါဘူး။ ဒီေနရာမွာ
အေရးႀကီးတာက Certificate ရွိ႐ုံနဲ႕ အလုပ္ရဖို႕ မလုံ ေလာက္ဖူးဆိုတာကို
ထပ္ေလာင္းအသိေပးပါရေစ။
ကိုယ္ဘက္က အလုပ္အေတြ႕အႀကဳံ မရွိေသးရင္ ကိုယ့္ (Knowledge) ကို
ခုိင္သထက္ခိုင္မာ ေအာင္တည္ေဆာက္ႏုိင္ဖို႕ အတတ္ႏုိင္ဆုံး လက္ေတြ႕
ေလ့က်င့္ခန္းေတြ မ်ားမ်ား လုပ္ဖို႕ အၾကံျပဳလိုပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္ကိုယ္တိုင္
MCSE Certificate Holders အေတာ္မ်ားမ်ားနဲ႕ ဆုံဖူးပါ တယ္။ဆုံလုိ႕ ၁၀
မိနစ္ေလာက္ထိုင္ၿပီး MCSE အေၾကာင္းစကားေျပာၾကည့္လိုုက္ရင္ သူတို႕ရဲ႕
ကြၽမ္းက်င္မႈ အေျခအေနကို အကဲခတ္လို႕ ရႏိုင္ပါတယ္။ ႏုိင္ငံျခားမွာရွိတဲ့
Employers ေတြ၊ Hr Professional ေတြက အေတာ္ေလး ပါနပ္တဲ့သူေတြျဖစ္လို႕
သူတို႕ေတြလည္း အလြယ္တကူပဲ သိၾကမွာပါ။ ဒါေၾကာင့္လည္း Professional
Certificate Course ေတြပဲ တက္မွာမို႕တကၠသိုလ္ ဆက္မတက္ေတာ့ဘူးဆိုတဲ့
အေတြးအေခၚကို လုပ္သင့္တဲ့ အလုပ္လို႕ ကြၽန္ေတာ္ လုံး၀ မယုံၾကည္ပါဘူး။
ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ဆိုခဲ့သလိုဘဲ MCSE Certificate က လုပ္ငန္းခြင္
ကြၽမ္းက်င္မႈ ေအာင္လက္မွတ္ အဆင့္ပဲ ျဖစ္ၿပီးေတာ့ ဘြဲ႕၊ ဒီကရီေတြကေတာ့
ပညာရပ္ဆိုင္ရာ ေလ့လာမႈ အတြက္ သတ္မွတ္ထားတဲ့ အတုိင္းအတာတစ္ခုကို
ေအာင္ျမင္ေၾကာင္း သက္ေသခံတဲ့ အေထာက္ အထားပါ။ လုပ္လို႕မရလို႕
မဆိုလိုေသာ္လည္း အေတာ္ေလး ခက္ခက္ခဲခဲနဲ႕ လုပ္မွရႏိုင္မယ့္ အေျခ
အေနမွာရိွပါတယ္။ နာမည္ေက်ာ ္တကၠသိုလ္ႀကီး တစ္ခုခုမွ Ph.D ရဖို႔ ႏွစ္
အတန္ၾကာေအာင္ ေလ့လာဆည္းပူး၊ သုေတသနေတြ လုပ္ဖို႕လိုအပ္သလိုပါဘဲ၊ Doctorate
Of Networking လို႕ သမုတ္ၾကတဲ့ CCIE တစ္ေယာက္ျဖစ္လာဖို႕ အနည္းဆုံး
ေလးငါးႏွစ္ေလာက္ ႁမွဳတ္ႏွံၿပီး ႀကိဳးစား အားထုတ္ အလုပ္ေတြ လုပ္ခဲ့တဲ့
အေတြ႕အႀကဳံေတြရွိဖို႕လိုအပ္ပါတယ္။
အဲ့ဒီလို အေျခအေနေတြ မရွိေသးဘူး၊ မရွိႏုိင္ေသးဘူး ဆိုရင္ ေတာ့ ဒီ Field
မွာ ဘယ္လိုဆက္ လုပ္သင့္လဲဆိုတာ ကိုယ့္ကိုယ္ကုိ ျပန္ဆန္းစစ္ၾကည့္သင့္ပါတယ္။
(၃) MCSE Certificate Holder ျဖစ္ရန္ မခက္ပါဘူး။ ေမးခြန္းေဟာင္းေတြ Internet မွာရႏိုင္ ပါတယ္။
မွန္ပါတယ္။ MCSE Certificate Holder ျဖစ္ရန္ မခက္ပါဘူး။
ေမးခြန္းေဟာင္းေတြလည္း Internet မွာ ရႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ MCSE
Certificate Holder တစ္ေယာက္ဟာ Certificate ကိုင္ထား႐ုံ၊ တနည္းအားျဖင့္
စာေမးပြဲ ေအာင္ထား႐ုံနဲ႕ System Engineer (လုံး၀) မျဖစ္ေသးပါဘူး။ ထပ္ၿပီး
ေျပာရရင္ MCSE Certificate ဟာ System Engineer တစ္ေယာက္ ျဖစ္ဖုိ႕အတြက္
မရွိမျဖစ္လိုအပ္တဲ့ Certificate တစ္ခုျဖစ္ေပမယ့္ ဒါဟာ လိုအပ္ခ်က္ေတြ အမ်ား
အျပားထဲ့က လိုအပ္ခ်က္တစ္ခုသာ ျဖစ္ပါတယ္။
ကြၽန္ေတာ္ MCSE တစ္ေယာက္အေနနဲ႕ေရာ၊ MCSE Course Trainer တစ္ေယာက္အေနနဲ႕ပါ
အလုပ္ လုပ္လာတဲ့ သက္တမ္းတစ္ေလွ်ာက္မွာ MCSE On Paper ေတြ အေတာ္ေလး
ေတြ႕ခဲ့ဖူးပါတယ္။ MCSE Certificate ေတာ့ ရပါရဲ႕ ဒါေပမယ့္ System
Engineering နဲ႕ပတ္သက္လို႕ Professional အဆင့္ မရွိေသးတဲ့ သူေတြ
ေတြ႕ေနရပါတယ္။ ဒါနဲ႔ ပက္သက္လို႕ ကြၽန္ေတာ္ စဥ္းစားမိတဲ့အခ်က္ေလး ေတြကို
ျပန္ေဖာက္သည္ခ်ပါရေစ။
ပထမအခ်က္ ကေတာ့ Professional Vendor သင္႐ုိးေတြဟာ လက္ေတြ႕ လုပ္ငန္းခြင္
အေတြ႕အႀကဳံကို အျပည့္အ၀ မေပးႏုိင္ပါဘူး။ ဒါကလည္း ထူးဆန္းတဲ့ ကိစၥ
မဟုတ္ပါဘူး။ သတ္မွတ္ထား တဲ့ သင္႐ိုးညႊန္းတမ္းေတြ ကိုယ္၌ကိုက Skill Based
ဆိုတာထက္ Exam Based ပိုျဖစ္ေနလို႕ ပါ။ ဒီေနရာမွာ ထပ္ၿပီး ေတြ႕တဲ့အခ်က္က
ဘယ္လို Training Center ေတြ တက္သလဲဆိုတာလည္း အေရးႀကီးတဲ့ အခ်က္တစ္ခုပါ။
ကြၽန္ေတာ္ သင္တန္းေပးတဲ့ အခ်ိန္တုန္းက ကိုယ္တိုင္ကလည္း MCSE
တစ္ေယာက္ျဖစ္ေနေတာ့ ဒီလိုအပ္ခ်က္ေလးကို ေကာင္းေကာင္း သတိျပဳမိပါတယ္။
သင္႐ုိးညႊန္းတမ္းကို အေကာင္းဆုံး၊ အေၾကညက္ဆုံး ျဖစ္ေအာင္သင္ေပးေပမယ့္
တခ်ိန္တည္းမွာဘဲ လက္ေတြ႕ လုပ္ႏုိင္တဲ့ အေျခေလးေတြကိုလည္း သင္တန္းမွာ
အတက္ႏုိင္ဆုံး ဖန္တီးေပးခဲ့ပါတယ္။ ဒါေတာင္မွ သင္တန္းက ေပးလိုက္တဲ့
``သင္တန္း လက္ေတြ႕ အေတြ႕အႀကဳံ´´ပဲ ရွိပါေသးတယ္၊ ``လုပ္ငန္းခြင္ လက္ေတြ႕
အေတြ႕အႀကဳံ´´ မဟုတ္ေသးပါဘူး။ သို႕ေပမယ့္လည္း သင္တန္း အေတာ္မ်ားမ်ားကေတာ့
စာေမးပြဲ႕ကို ဦးစားေပးၿပီး သင္ၾကတာ ေတြ႔ရပါတယ္။
တကယ့္ လက္ေတြ႕ အေတြ႕ႀကဳံဆိုတာကေတာ့ Customer ေတြနဲ႕ ျပႆနာေပါင္း တစ္ေသာင္း
ေျခာက္ေထာင္ေလာက္ ရွင္းရင္းနဲ႕၊ ဒါမွမဟုတ္ရင္ အမွန္ကန္ Project တစ္ခုကို
ကိုယ္တိုင္ အစ အဆုံး၀င္လုပ္ယင္းနဲ႕သာ ရႏုိင္ပါလိမ့္တယ္။ ဒီလို ေျပာလို႕
Certificate မလုိအပ္လို႕ဆိုလိုတာ မဟုတ္ပါဘူး၊ (အလုပ္ ေလွ်ာက္ဖို႕အတြက္၊
လက္ေတြ႕ လုပ္ငန္းခြင္မွာ အဆင္ေျပဖို႕အတြက္) မလုံေလာက္ေသးဘူးလို႕
ဆိုခ်င္တာပါ။ ဒါ့ေၾကာင့္လည္း MCSE Course သင္တန္းေတြ တက္ေနခိ်န္ မွာ
လက္ေတြ႕ အေတြ႕အႀကဳံေတြ မ်ားႏုိင္သမွ် မ်ားေအာင္ ႀကိဳးစား
အားထုတ္ေစခ်င္ပါတယ္။ ဒီေနမွာ အသိေပးခ်င္တဲ့ အခ်က္တစ္ခုက Network
အေျခခံဗဟုသုတ ေကာင္းေကာင္းရွိတဲ့ လူတစ္ေယာက္အေနနဲ႕ ေမးခြန္းေဟာင္းေတြ
ေလ့လာၿပီး ျဖစ္ႏုိင္တဲ့ အေျဖေတြ ေကာင္းေကာင္း အလြတ္က်က္ႏုိင္ရင္ MCSE
Certificate ကို ၃ လအတြင္းရႏုိင္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္မို႕ MCSE Certificate Exam ေျဖမယ္ဆိုရင္ Paper MCSE
ေတြမျဖစ္ေစဖို႕ က်ိဳးႏြံ႕ စြာပဲ တုိက္တြန္းပါရေစ။ အဲ့သလိုမဟုတ္ရင္ေတာ့
လုပ္ငန္းခြင္ ၀င္ၿပီးတဲ့ ေနာက္ပိုင္းႀကဳံလာမယ့္ အက်ိဳးဆက္ေတြ
ရင္ဆိုင္ၾကရပါလိမ့္မယ္။
(၄) MCSE တစ္ေယာက္အေနနဲ႕ဘ၀ ရပ္တည္ႏုိင္ပါသလား။ ခိုင္မာတဲ့ အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္း အလုပ္တစ္ခုလား ။
ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ MCSE ေနနဲ႕ ရပ္တည္ေနတဲ့ ျမန္မာေတြ (ကြၽန္ေတာ္ အပါအ၀င္)
ရွိပါတယ္။ သို႕ေပမယ့္ MCSE Certificate တစ္ခုတည္းနဲ႕ေတာ့ လုံး၀ မရပါဘူး။
လုပ္ငန္းခြင္မွာ ေရရွည္ ရပ္တည္ဖို႕ အတြက္ကေတာ့ ႀကိဳးစား အားထုတ္မႈ၊
စဥ္ဆက္မပ်က္ သင္ယူေနမႈ၊ အေလ့အက်င့္နဲ႕ အေတြ႕အႀကဳံေတြက အမွန္တကယ္
လိုအပ္ပါတယ္။ ဆိုခဲ့သလိုဘဲ MCSE Certificate ကိုင္ထား႐ုံေတာ့ System
Engineer မျဖစ္ေသးပါဘူး။ ဘယ္သင္တန္းေက်ာင္းမွလဲ အကုန္တတ္ေအာင္
ျပည့္စုံေအာင္ သင္မေပးႏုိင္ပါဘူး။ ကာယကံရွင္ရဲ႕ တစိုက္မတ္မတ္
ႀကိဳးစားအားထုတ္မႈ ေပၚမွာသာ မူတည္ပါတယ္။
ကြၽန္ေတာ့္ ကိုယ္ပိုင္ အေနနဲ႕ကေကာ MCSE တစ္ေယာက္အေနနဲ႕ ထိုက္တန္တဲ့
ေနရာတစ္ခုမွာ ရွိေနတယ္လို႕ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ယူဆတဲ့အတြက္ MCSE Certificate
Course ေတြ လုပ္ခဲ့တာ မွန္ကန္တဲ့ ေရြးခ်ယ္မႈလို႕ ခံစားမိပါေၾကာင္း ...
Credit to wesheme.blogspot.com/2009/09/mcse-certification.html
ပတ္သက္တဲ့ အေၾကာင္းကို ေအာက္မွာ ျပန္လည္ ေ၀မွ်လိုက္ပါတယ္။ ကိုနီလင္းဟာ
လက္ရွိ စကၤာပူမွာ လုပ္ကိုင္ေနတာျဖစ္ၿပီး ျမန္မာျပည္မွာလည္း British
Council မွာ Networking နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး လုပ္ကိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ရန္ကုန္မွာ
Information Beam ဆိုတဲ့ သင္တန္းေက်ာင္း တစ္ခုလည္း ဖြင့္ထားၿပီး
အဲဒီမွာလည္း သင္ၾကားေပးခဲ့ပါတယ္။ ဒီဘေလာ့ကေန တဆင့္ ဒီလို ျပန္လည္
ေ၀မွ်လိုသူမ်ားကိုလည္း ႀကိဳဆိုပါတယ္။
ကြၽန္ေတာ္က Microsoft System Engineer တစ္ေယာက္ပါ။ MCSE အေနနဲ႕ အလုပ္
လုပ္ေနတာကလည္း ၅ ႏွစ္ေလာက္ ရွိပါၿပီ။ ဒါမတိုင္ခင္ကလည္း ICT နယ္ထဲမွာ
အလုပ္ေတြလုပ္ခဲ့တာ ေတြရွိပါတယ္။ System Engineer တစ္ေယာက္အေနနဲ႕ အျပင္
MCSE နဲ႕ ပတ္သက္တဲ့ သင္တန္းေလးေတြ ပို႕ခ်ခဲ့ဖူးသလို၊ MCSE စားေမးပြဲ
ေျဖမယ့္သူေတြကိုလည္း Guide လုပ္ေပးခဲ့ တာေတြ လည္း လုပ္ခဲ့ဖူးပါတယ္။
တနည္းအားျဖင့္ MCSE စာေမးပြဲေတြ၊ MCSE Certificate ေတြနဲ႕ ပတ္သက္လို႕
ကြၽန္ေတာ္ အေတာ္ေလး အကြၽမ္းတ၀င္ရွိေနပါၿပီ။
ကိုယ္လုပ္ေနတဲ့ အလုပ္အရေရာ၊ စာသင္ခဲ့ဖူးတဲ့ အေတြ႕အႀကဳံအရပါ MCSE
ပက္သက္ၿပီး ေမးၾက ျမန္းၾကတာေတြ ရွိပါတယ္။ ေမးတဲ့သူ အမ်ားစုက လူငယ္ေတြပါ။
သူတုိက MCSE အပါအ၀င္ CCNA ၊ CCNP အစရွိတဲ့ Professional Certificate
နဲ႕ပက္သက္တဲ့ စာေမးပြဲေတြ ေျဖသင့္သလား၊ မေျဖသင့္ဘူးလား။ အဲ့ဒီ Certificate
ေတြကေရာ တန္ဖိုး ရွိရဲ႕လား၊ အခ်ိန္ ေငြေၾကး ဘယ္အတိုင္းအတာေလာက္ အထိ
စိုက္ထုတ္ဖို႕လိုသလဲ စသည္ျဖင့္ ေမးတတ္ၾကပါတယ္။ သူတို႕အေနနဲ႕ Professional
Certificate အေနနဲ႕ ရေအာင္ ႀကိဳးစားရာမွာ လိုအပ္တဲ့ ရင္းႏွီး
ေပးဆပ္မႈေလးေတြကို သိခ်င္ပုံရၾကသလို ဒီလို Certificate ေတြကေနတဆင့္
ရလာႏုိင္မယ့္ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းေပၚကို အားကိုးတႀကီးနဲ႕
ေမွ်ာ္လင့္ၾကပုံရပါတယ္။ ေမးခြန္းေတြကလည္း အေတာ္ေလး စုံပါတယ္။ တခိ်ဳ႕ဆိုရင္
တက္လက္စ တကၠသိုလ္ ဆက္မတက္ေတာ့ဘဲနဲ႕ ဒီလို Certificate သင္တန္းေတြကိုပဲ
အားစုိက္ၿပီးတက္ဖို႕ စဥ္းစားထားတယ္ လုိ႕ေတာင္ ေျပာၾကတာေတြ ရွိပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ဘဲ ဒီေဆာင္းပါးေလး ေရးမိတာပါ။ ဒီလို Certificate
ေတြနဲ႕ပတ္သက္လုိ႕ သိလိုတဲ့ ေမးခြန္းေတြကို အခုေဆာင္းပါးေလးက အေတာ္ေလး
အေထာက္အကူျဖစ္ မယ္လို႕ ႐ိုးသားစြာ ယုံၾကည္ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္ တင္ျပတဲ့
အခ်က္အလက္ေတြလည္း သေဘာ မတူႏုိင္တဲ့သူေတြ လည္းရွိႏိုင္ပါတယ္။
(၁) MCSE Certificate ေတြရဲ႕ Accreditation ကအရင္ကေလာက္ မရွိေတာ့ေပမယ့္
ICT နယ္ပယ္မွာေတာ့ အေလးထား လက္ခံေနေသးတဲ့ Certificate တစ္ခုပါ။
MCSE Certificate ေတြ ဟိုတခ်ိန္က (လြန္ခဲ့တဲ့ ေလးငါးႏွစ္ေလာက္ကအထိ)
အဆင့္ျမင့္ Certificate လို႕ ICT ေလာကမွာသတ္မွတ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ MCSE
Certificate ကုိရတဲ့သူအေရ အတြက္ကလည္း အေတာ္ေလး နည္းေနပါေသးတယ္။
သို႕ေပမယ့္အခုေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ MCSE Certificate ရတဲ့သူေတြအေတာ္ေလး
မ်ားလာလုိက္တာအခုဆိုရင္ကမၻာေပၚမွာ Certificate Holder ေပါင္း
ေလးသိန္းေက်ာ္ေတာင္ရွိေနပါၿပီ။ သို႕ေသာ္လည္း MCSE Certificate Holder
အားလုံးကေတာ့ MCSE အေနနဲ႕ အလုပ္ လုပ္ေနၾကတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ICT Field မွာ
အရင့္အရင္ လုပ္ေနတဲ့ အခ်ိဳ႕က MCSE အဆင့္ မဟုတ္ၾကေတာ့ပါဘူး။ System
Engineer ေတြထက္ ပိုၿပီးအဆင့္ျမင့္တဲ့ Technical Director ေတြ Vice
President အဆင့္ေတြမွာ လုပ္ေနၾကပါၿပီ။ တခ်ိဳ႕ကလည္း ICT Field
ထဲမွာမလုပ္ၾကေတာ့ပါဘူး။ ႏိုင္ငံျခားမွာ ICT နဲ႕ပက္သက္တဲ့ Professional
ေတြက အၿမဲတမ္း လိုအပ္ေနေတာ့ MCSE Certificate Holder အေနနဲ႕
အလုပ္ေလွ်ာက္ရာမွာ MCSE Certificate ရဲ႕ အေရးပါမႈကေတာ့ အတိုင္းအတာ
တစ္ခုအထိ ရွိေနေသးတယ္လို႕ဘဲ ဆိုရမွာပါ။
(၂) တကၠသိုလ္ပညာေရးနဲ႕ Professional Certificate ဘယ္ဟာက ပိုေကာင္းသလဲ။ (ဘယ္ ဟာ အလုပ္ရဖို႕ ပိုလြယ္သလဲ)
တကယ္ေတာ့ ဒီ ႏွစ္ခုက ယွဥ္ရမယ့္ အရာကို မဟုတ္တာပါ။ ဆိုခဲ့သလိုဘဲ ဒါနဲ႕
ပတ္သက္ၿပီး တက္လက္စ တကၠသိုလ္ေတြကို ရပ္ၿပီး MCSE Certificate Course ပဲ
လုပ္ေတာ့မယ္လို႕ ဆိုတဲ့ သူေတြလည္း ရွိပါတယ္။ Professional Certificate
ေတြသည္ လုပ္ငန္းခြင္ ၀င္ႏိုင္ဖုိ႕အတြက္ ကြၽမ္းက်င္လက္မွတ္ မ်ားသာ ျဖစ္ၿပီး
ဘြဲ႕၊ ဒီကရီမ်ား မဟုတ္ပါ။ ဒါ့ေၾကာင့္လည္း Certificate လို႕ေခၚတာပါ။
ဒါနဲ႕ပတ္သက္တဲ့ Master ေတြ Ph.D ေတြက်ေတာ့ နက္နဲတဲ့ သုေတသနလုပ္ငန္း ေတြ
Network Protocol ေတြ ျပင္ဆင္တာ၊ OS အသစ္ေတြထုတ္တာ၊ Search Engine ေတြ
တီထြင္ ထုတ္လုပ္တဲ့ လုပ္ငန္းေတြ) မွာ အလြန္ အသုံး၀င္ပါတယ္။ ဒီေန႕ရာမွာ
ေမးစရာ ေမးခြန္း တစ္ခုရွိပါတယ္။ System Administrator တစ္ေယာက္ အေနနဲ႕
အလုပ္ရဖို႕ ဘြဲ႕လိုသလား၊ ဆုိ တဲ့ေမးခြန္းပါ။ အေျခအေနေပၚ မူတည္တယ္လို႕
ျပန္ေျဖရမွာပါ။
Network Architect ျဖစ္ဖို႕၊ Project Implementation Architect
ျဖစ္ဖို႕အတြက္ က်ေတာ့ CCIE CISCO Certified Internetwork Expert၊ MCA
(Microsoft Certified Architect) ေတြက ပိုၿပီး အသုံး၀င္ပါတယ္။ သူတို႕မွာ
လိုအပ္တဲ့ အေတြ႕အႀကဳံနဲ႕ Certificate Course ကေပးတဲ့ Knowledge
ေတြရွိပါတယ္။
ကြၽန္ေတာ့ အေတြ႕အႀကဳံအရ တကၠသိုလ္က ေပးလုိက္တဲ့ ဘြဲ႕၊ ဒီပလိုမာေတြက
အနည္းဆုံး ေတာ့ Work Permit ေတြ Employment Permit ေတြေလွ်ာက္ရာမွာ လုံး၀
(လုံး၀) လိုပါတယ္။ (အထူးသျဖင့္ စကၤာပူမွာအလုပ္မယ့္သူမ်ား)။ သို႕ေပမယ့္
အလုပ္ေလွ်ာက္ရာမွာေတာ့ Certificate ေတြမရွိရင္ အင္တာဗ်ဴးေခၚဖို႕က
မလြယ္ျပန္ပါဘူး။ ဒါဆိုရင္ ဘြဲလည္းရွိၿပီ၊ Professional Certificate
ရွိၿပီဆိုရင္ေရာ အလုပ္ရမွာလားဆုိရင္ မေသခ်ာဘူးလို႔ဘဲ ေျပာရမွာပါ။ ဘာလို႕လဲ
ဆိုေတာ့ Certificate ရွိၿပီး လုံေလာက္တဲ့ အလုပ္အေတြ႕အႀကဳံ (Work
Experiences) မရွိတာ၊ လိုအပ္တဲ့ လုပ္ငန္းခြင္ဗဟုသုတ (Knowledge) မရွိရင္
ရထားတဲ့ Certificate က အလုပ္ရဖို႕ ဘာမွ အာမခံခ်က္ မရွိပါဘူး။ ဒီေနရာမွာ
အေရးႀကီးတာက Certificate ရွိ႐ုံနဲ႕ အလုပ္ရဖို႕ မလုံ ေလာက္ဖူးဆိုတာကို
ထပ္ေလာင္းအသိေပးပါရေစ။
ကိုယ္ဘက္က အလုပ္အေတြ႕အႀကဳံ မရွိေသးရင္ ကိုယ့္ (Knowledge) ကို
ခုိင္သထက္ခိုင္မာ ေအာင္တည္ေဆာက္ႏုိင္ဖို႕ အတတ္ႏုိင္ဆုံး လက္ေတြ႕
ေလ့က်င့္ခန္းေတြ မ်ားမ်ား လုပ္ဖို႕ အၾကံျပဳလိုပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္ကိုယ္တိုင္
MCSE Certificate Holders အေတာ္မ်ားမ်ားနဲ႕ ဆုံဖူးပါ တယ္။ဆုံလုိ႕ ၁၀
မိနစ္ေလာက္ထိုင္ၿပီး MCSE အေၾကာင္းစကားေျပာၾကည့္လိုုက္ရင္ သူတို႕ရဲ႕
ကြၽမ္းက်င္မႈ အေျခအေနကို အကဲခတ္လို႕ ရႏိုင္ပါတယ္။ ႏုိင္ငံျခားမွာရွိတဲ့
Employers ေတြ၊ Hr Professional ေတြက အေတာ္ေလး ပါနပ္တဲ့သူေတြျဖစ္လို႕
သူတို႕ေတြလည္း အလြယ္တကူပဲ သိၾကမွာပါ။ ဒါေၾကာင့္လည္း Professional
Certificate Course ေတြပဲ တက္မွာမို႕တကၠသိုလ္ ဆက္မတက္ေတာ့ဘူးဆိုတဲ့
အေတြးအေခၚကို လုပ္သင့္တဲ့ အလုပ္လို႕ ကြၽန္ေတာ္ လုံး၀ မယုံၾကည္ပါဘူး။
ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ဆိုခဲ့သလိုဘဲ MCSE Certificate က လုပ္ငန္းခြင္
ကြၽမ္းက်င္မႈ ေအာင္လက္မွတ္ အဆင့္ပဲ ျဖစ္ၿပီးေတာ့ ဘြဲ႕၊ ဒီကရီေတြကေတာ့
ပညာရပ္ဆိုင္ရာ ေလ့လာမႈ အတြက္ သတ္မွတ္ထားတဲ့ အတုိင္းအတာတစ္ခုကို
ေအာင္ျမင္ေၾကာင္း သက္ေသခံတဲ့ အေထာက္ အထားပါ။ လုပ္လို႕မရလို႕
မဆိုလိုေသာ္လည္း အေတာ္ေလး ခက္ခက္ခဲခဲနဲ႕ လုပ္မွရႏိုင္မယ့္ အေျခ
အေနမွာရိွပါတယ္။ နာမည္ေက်ာ ္တကၠသိုလ္ႀကီး တစ္ခုခုမွ Ph.D ရဖို႔ ႏွစ္
အတန္ၾကာေအာင္ ေလ့လာဆည္းပူး၊ သုေတသနေတြ လုပ္ဖို႕လိုအပ္သလိုပါဘဲ၊ Doctorate
Of Networking လို႕ သမုတ္ၾကတဲ့ CCIE တစ္ေယာက္ျဖစ္လာဖို႕ အနည္းဆုံး
ေလးငါးႏွစ္ေလာက္ ႁမွဳတ္ႏွံၿပီး ႀကိဳးစား အားထုတ္ အလုပ္ေတြ လုပ္ခဲ့တဲ့
အေတြ႕အႀကဳံေတြရွိဖို႕လိုအပ္ပါတယ္။
အဲ့ဒီလို အေျခအေနေတြ မရွိေသးဘူး၊ မရွိႏုိင္ေသးဘူး ဆိုရင္ ေတာ့ ဒီ Field
မွာ ဘယ္လိုဆက္ လုပ္သင့္လဲဆိုတာ ကိုယ့္ကိုယ္ကုိ ျပန္ဆန္းစစ္ၾကည့္သင့္ပါတယ္။
(၃) MCSE Certificate Holder ျဖစ္ရန္ မခက္ပါဘူး။ ေမးခြန္းေဟာင္းေတြ Internet မွာရႏိုင္ ပါတယ္။
မွန္ပါတယ္။ MCSE Certificate Holder ျဖစ္ရန္ မခက္ပါဘူး။
ေမးခြန္းေဟာင္းေတြလည္း Internet မွာ ရႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ MCSE
Certificate Holder တစ္ေယာက္ဟာ Certificate ကိုင္ထား႐ုံ၊ တနည္းအားျဖင့္
စာေမးပြဲ ေအာင္ထား႐ုံနဲ႕ System Engineer (လုံး၀) မျဖစ္ေသးပါဘူး။ ထပ္ၿပီး
ေျပာရရင္ MCSE Certificate ဟာ System Engineer တစ္ေယာက္ ျဖစ္ဖုိ႕အတြက္
မရွိမျဖစ္လိုအပ္တဲ့ Certificate တစ္ခုျဖစ္ေပမယ့္ ဒါဟာ လိုအပ္ခ်က္ေတြ အမ်ား
အျပားထဲ့က လိုအပ္ခ်က္တစ္ခုသာ ျဖစ္ပါတယ္။
ကြၽန္ေတာ္ MCSE တစ္ေယာက္အေနနဲ႕ေရာ၊ MCSE Course Trainer တစ္ေယာက္အေနနဲ႕ပါ
အလုပ္ လုပ္လာတဲ့ သက္တမ္းတစ္ေလွ်ာက္မွာ MCSE On Paper ေတြ အေတာ္ေလး
ေတြ႕ခဲ့ဖူးပါတယ္။ MCSE Certificate ေတာ့ ရပါရဲ႕ ဒါေပမယ့္ System
Engineering နဲ႕ပတ္သက္လို႕ Professional အဆင့္ မရွိေသးတဲ့ သူေတြ
ေတြ႕ေနရပါတယ္။ ဒါနဲ႔ ပက္သက္လို႕ ကြၽန္ေတာ္ စဥ္းစားမိတဲ့အခ်က္ေလး ေတြကို
ျပန္ေဖာက္သည္ခ်ပါရေစ။
ပထမအခ်က္ ကေတာ့ Professional Vendor သင္႐ုိးေတြဟာ လက္ေတြ႕ လုပ္ငန္းခြင္
အေတြ႕အႀကဳံကို အျပည့္အ၀ မေပးႏုိင္ပါဘူး။ ဒါကလည္း ထူးဆန္းတဲ့ ကိစၥ
မဟုတ္ပါဘူး။ သတ္မွတ္ထား တဲ့ သင္႐ိုးညႊန္းတမ္းေတြ ကိုယ္၌ကိုက Skill Based
ဆိုတာထက္ Exam Based ပိုျဖစ္ေနလို႕ ပါ။ ဒီေနရာမွာ ထပ္ၿပီး ေတြ႕တဲ့အခ်က္က
ဘယ္လို Training Center ေတြ တက္သလဲဆိုတာလည္း အေရးႀကီးတဲ့ အခ်က္တစ္ခုပါ။
ကြၽန္ေတာ္ သင္တန္းေပးတဲ့ အခ်ိန္တုန္းက ကိုယ္တိုင္ကလည္း MCSE
တစ္ေယာက္ျဖစ္ေနေတာ့ ဒီလိုအပ္ခ်က္ေလးကို ေကာင္းေကာင္း သတိျပဳမိပါတယ္။
သင္႐ုိးညႊန္းတမ္းကို အေကာင္းဆုံး၊ အေၾကညက္ဆုံး ျဖစ္ေအာင္သင္ေပးေပမယ့္
တခ်ိန္တည္းမွာဘဲ လက္ေတြ႕ လုပ္ႏုိင္တဲ့ အေျခေလးေတြကိုလည္း သင္တန္းမွာ
အတက္ႏုိင္ဆုံး ဖန္တီးေပးခဲ့ပါတယ္။ ဒါေတာင္မွ သင္တန္းက ေပးလိုက္တဲ့
``သင္တန္း လက္ေတြ႕ အေတြ႕အႀကဳံ´´ပဲ ရွိပါေသးတယ္၊ ``လုပ္ငန္းခြင္ လက္ေတြ႕
အေတြ႕အႀကဳံ´´ မဟုတ္ေသးပါဘူး။ သို႕ေပမယ့္လည္း သင္တန္း အေတာ္မ်ားမ်ားကေတာ့
စာေမးပြဲ႕ကို ဦးစားေပးၿပီး သင္ၾကတာ ေတြ႔ရပါတယ္။
တကယ့္ လက္ေတြ႕ အေတြ႕ႀကဳံဆိုတာကေတာ့ Customer ေတြနဲ႕ ျပႆနာေပါင္း တစ္ေသာင္း
ေျခာက္ေထာင္ေလာက္ ရွင္းရင္းနဲ႕၊ ဒါမွမဟုတ္ရင္ အမွန္ကန္ Project တစ္ခုကို
ကိုယ္တိုင္ အစ အဆုံး၀င္လုပ္ယင္းနဲ႕သာ ရႏုိင္ပါလိမ့္တယ္။ ဒီလို ေျပာလို႕
Certificate မလုိအပ္လို႕ဆိုလိုတာ မဟုတ္ပါဘူး၊ (အလုပ္ ေလွ်ာက္ဖို႕အတြက္၊
လက္ေတြ႕ လုပ္ငန္းခြင္မွာ အဆင္ေျပဖို႕အတြက္) မလုံေလာက္ေသးဘူးလို႕
ဆိုခ်င္တာပါ။ ဒါ့ေၾကာင့္လည္း MCSE Course သင္တန္းေတြ တက္ေနခိ်န္ မွာ
လက္ေတြ႕ အေတြ႕အႀကဳံေတြ မ်ားႏုိင္သမွ် မ်ားေအာင္ ႀကိဳးစား
အားထုတ္ေစခ်င္ပါတယ္။ ဒီေနမွာ အသိေပးခ်င္တဲ့ အခ်က္တစ္ခုက Network
အေျခခံဗဟုသုတ ေကာင္းေကာင္းရွိတဲ့ လူတစ္ေယာက္အေနနဲ႕ ေမးခြန္းေဟာင္းေတြ
ေလ့လာၿပီး ျဖစ္ႏုိင္တဲ့ အေျဖေတြ ေကာင္းေကာင္း အလြတ္က်က္ႏုိင္ရင္ MCSE
Certificate ကို ၃ လအတြင္းရႏုိင္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္မို႕ MCSE Certificate Exam ေျဖမယ္ဆိုရင္ Paper MCSE
ေတြမျဖစ္ေစဖို႕ က်ိဳးႏြံ႕ စြာပဲ တုိက္တြန္းပါရေစ။ အဲ့သလိုမဟုတ္ရင္ေတာ့
လုပ္ငန္းခြင္ ၀င္ၿပီးတဲ့ ေနာက္ပိုင္းႀကဳံလာမယ့္ အက်ိဳးဆက္ေတြ
ရင္ဆိုင္ၾကရပါလိမ့္မယ္။
(၄) MCSE တစ္ေယာက္အေနနဲ႕ဘ၀ ရပ္တည္ႏုိင္ပါသလား။ ခိုင္မာတဲ့ အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္း အလုပ္တစ္ခုလား ။
ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ MCSE ေနနဲ႕ ရပ္တည္ေနတဲ့ ျမန္မာေတြ (ကြၽန္ေတာ္ အပါအ၀င္)
ရွိပါတယ္။ သို႕ေပမယ့္ MCSE Certificate တစ္ခုတည္းနဲ႕ေတာ့ လုံး၀ မရပါဘူး။
လုပ္ငန္းခြင္မွာ ေရရွည္ ရပ္တည္ဖို႕ အတြက္ကေတာ့ ႀကိဳးစား အားထုတ္မႈ၊
စဥ္ဆက္မပ်က္ သင္ယူေနမႈ၊ အေလ့အက်င့္နဲ႕ အေတြ႕အႀကဳံေတြက အမွန္တကယ္
လိုအပ္ပါတယ္။ ဆိုခဲ့သလိုဘဲ MCSE Certificate ကိုင္ထား႐ုံေတာ့ System
Engineer မျဖစ္ေသးပါဘူး။ ဘယ္သင္တန္းေက်ာင္းမွလဲ အကုန္တတ္ေအာင္
ျပည့္စုံေအာင္ သင္မေပးႏုိင္ပါဘူး။ ကာယကံရွင္ရဲ႕ တစိုက္မတ္မတ္
ႀကိဳးစားအားထုတ္မႈ ေပၚမွာသာ မူတည္ပါတယ္။
ကြၽန္ေတာ့္ ကိုယ္ပိုင္ အေနနဲ႕ကေကာ MCSE တစ္ေယာက္အေနနဲ႕ ထိုက္တန္တဲ့
ေနရာတစ္ခုမွာ ရွိေနတယ္လို႕ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ယူဆတဲ့အတြက္ MCSE Certificate
Course ေတြ လုပ္ခဲ့တာ မွန္ကန္တဲ့ ေရြးခ်ယ္မႈလို႕ ခံစားမိပါေၾကာင္း ...
Credit to wesheme.blogspot.com/2009/09/mcse-certification.html
